Μην καταδέχεσαι να ρωτάς: «Θα νικήσουμε; Θα νικηθούμε;» Πολέμα! («Ασκητική») Ν. Καζαντζάκης
Κάθομαι για ώρα μπροστά από την οθόνη του υπολογιστή μου. Διαβάζω τα διάφορα αφιερώματα που ξεπρόβαλαν από παντού :
“Σαν σήμερα, στις 26 Οκτωβρίου 1957, σε ηλικία 74 ετών, πέθανε ο μεγάλος Νίκος Καζαντζάκης.”
Ο καφές μου έχει κρυώσει πλέον. Θέλω να ετοιμάσω κάτι για την ζωή του, για το έργο του. Όμως δεν τον ξέρω. Ακόμα δεν αποκρυπτογράφησα το σκοτάδι στις λέξεις του. Εκείνη την αιώνια πάλη, τον μόχθο, το μυστήριο. Μια σπάνια μαγεία τα έργα του. Γδύνουν τον άνθρωπο και του λένε “δεν μπορείς να μου κρυφτείς, σε βλέπω”.
“Δες την γύμνια σου τώρα κι εσύ!” τον επιτάσσουν.
Διστάζω να αρθρώσω λέξη. Ένα δέος με γεμίζει. Ίσως μου αρμόζει σιωπή αλλά η σιωπή ποτέ δεν είναι λύση.
Αναρωτιέμαι τι έχει να πει κάποιος που έχει δει τον Καζαντζάκη, του έχει μιλήσει αλλεπάλληλες φορές μέσα από τις ωχρές σελίδες σκονισμένων βιβλίων. Αναρωτιέμαι τι θα μου έλεγε κάποιος που τόλμησε να τον κοιτάξει κατάματα και να του πει :
“σε βλέπω μπάρμπα!”
Του είπα λοιπόν :
– Πέθανε ο Καζαντζάκης σαν σήμερα…
– O Καζαντζάκης δεν πέθανε…παλεύει με το Θεό. Μου απάντησε.
“Ο Καζαντζάκης δεν πέθανε…παλεύει με το Θεό” λοιπόν. 60 χρόνια τώρα.
*από την ομάδα του iTravelPoetry
Ακολουθούν μερικά σημαντικά αποφθέγματά του :
-
Έχεις τα πινέλα, έχεις τα χρώματα, ζωγράφισε τον παράδεισο και μπες μέσα.
-
Ν’ αγαπάς την ευθύνηνα λες εγώ, εγώ μονάχος μουθα σώσω τον κόσμο.Αν χαθεί, εγώ θα φταίω
-
Ε κακομοίρη άνθρωπε, μπορείς να μετακινήσεις βουνά, να κάμεις θάματα, κι εσύ να βουλιάζεις στην κοπριά, στην τεμπελιά και στην απιστία! Θεό έχεις μέσα σου, Θεό κουβαλάς και δεν το ξέρεις – το μαθαίνεις μονάχα την ώρα που πεθαίνεις, μα ‘ναι πολύ αργά.
-
Ο σωστός δρόμος είναι ο ανήφορος
-
Το πρώτο σου χρέος, εχτελώντας τη θητεία σου στη ράτσα, είναι να νιώσεις μέσα σου όλους τους προγόνους. Το δεύτερο, να φωτίσεις την ορμή τους και να συνεχίσεις το έργο τους. Το τρίτο σου χρέος, να παραδώσεις στο γιο τη μεγάλη εντολή να σε ξεπεράσει.
-
Υπάρχει στον κόσμο τούτον ένας μυστικός νόμος – αν δεν υπήρχε, ο κόσμος θα ‘ταν από χιλιάδες χρόνια χαμένος – σκληρός κι απαραβίαστος: το κακό πάντα στην αρχή θριαμβεύει και πάντα στο τέλος νικάται.
-
Tι θα πει λεύτερος; Αυτός που δεν φοβάται το θάνατο.
-
Αν μπορείς κοίταξε τον φόβο κατάματα και ο φόβος θα φοβηθεί και θα φύγει.
(«Αναφορά στον Γκρέκο»)
-
Οι μισές δουλειές, οι μισές κουβέντες, οι μισές αμαρτίες, οι μισές καλοσύνες έφεραν τον κόσμο στα σημερινά χάλια. Φτάσε, μωρέ άνθρωπε, ως την άκρα, βάρα και μη φοβάσαι! Πιο πολύ σιχαίνεται ο Θεός το μισοδιάολο παρά τον αρχιδιάολο!
(«Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά»)
-
Η φυγή δεν είναι νίκη, τ’ όνειρο είναι τεμπελιά, και μόνο το έργο μπορεί να χορτάσει την ψυχή και να σώσει τον κόσμο.
(από το «Συμπόσιο»)
-
Σα δεν φτάσει ο άνθρωπος στην άκρη του γκρεμού, δεν βγάζει στην πλάτη του φτερούγες να πετάξει.
-
Τι θα πει ευτυχία; Να ζεις όλες τις δυστυχίες. Τι θα πει φως; Να κοιτάς με αθόλωτο μάτι όλα τα σκοτάδια.