Ζακ Πρεβέρ: αποφθέγματα και 15+1 ποιήματα
-
- Όταν η αλήθεια δεν είναι ελεύθερη, η ελευθερία δεν είναι αληθινή.
-
- Ακόμη κι όταν η ευτυχία σε ξεχνάει λιγάκι, εσύ ποτέ μην την ξεχνάς εντελώς.
-
- Είναι μεγάλο ευτύχημα που κάθε επιτυχία είναι αποτυχία κάποιου άλλου πράγματος.
-
- Ο καλύτερος τρόπος για να μην προχωρείς είναι να ακολουθείς μια έμμονη ιδέα.
-
- Ένα πορτοκάλι στο τραπέζι, το φόρεμα κρεμασμένο, εσύ στο κρεβάτι μου, γλυκό παρών, δροσιά της νύχτας, ζεστασιά της ζωής μου.
-
- Αναγνώρισα την ευτυχία από τον ήχο που κάνει φεύγοντας.
-
- Όταν ο θάνατος του μιλάει για την αγάπη
η ζωή ανατριχιάζει
Όταν η ζωή του μιλάει για το θάνατο
η αγάπη χαμογελάει.
- Όταν ο θάνατος του μιλάει για την αγάπη
-
- H ποίηση είναι το πιο όμορφο ψευδώνυμο που έχουμε δώσει στη ζωή.

Ζακ Πρεβέρ με την κόρη του Μισέλ
1.ΚΙΝΟΥΜΕΝΗ ΑΜΜΟΣ
Δαιμόνια και θαύματα
Άνεμοι και παλίρροιες
Η θάλασσα αποτραβήχτηκε ήδη μακριά
Κι εσύ
Σαν ένα φύκι απαλά χαϊδεμένο απ’ τον άνεμο
Στην άμμο του κρεβατιού δε βρίσκεις ησυχία καθώς ονειρεύεσαι
Δαιμόνια και θαύματα
Άνεμοι και παλίρροιες
Η θάλασσα αποτραβήχτηκε ήδη μακριά
Αλλά μέσα στα μισόκλειστά σου μάτια
Έμειναν δυο μικρά κύματα
Δαιμόνια και θαύματα
Άνεμοι και παλίρροιες
Δυο μικρά κύματα για να με πνίξουν
2.ΠΡΩΤΗ ΜΕΡΑ
Λευκά σεντόνια μέσα σε μια ντουλάπα
Κόκκινα σεντόνια πάνω σ’ ένα κρεβάτι
Ένα παιδί μέσα στη μάνα του
Η μάνα του μέσα στις ωδίνες
Ο πατέρας μέσα στο διάδρομο
Ο διάδρομος μέσα στο σπίτι
Το σπίτι μέσα στην πόλη
Η πόλη μέσα στη νύχτα
Ο θάνατος μέσα σε μια κραυγή
Και το παιδί μέσα στη ζωή.

Ο Ζακ Πρεβέρ (Jacques Prévert, 4 Φεβρουαρίου 1900 – 11 Απριλίου 1977) ήταν Γάλλος ποιητής και σεναριογράφος.
3.ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ
Η πόρτα που κάποιος άνοιξε
Η πόρτα που κάποιος ξανάκλεισε
Η καρέκλα που κάποιος κάθισε
Ο γάτος που κάποιος χάιδεψε
Το φρούτο που κάποιος δάγκωσε
Το γράμμα που κάποιος διάβασε
Η καρέκλα που κάποιος έριξε
Η πόρτα που κάποιος άνοιξε
Ο δρόμος που κάποιος ακόμα τρέχει
Το δάσος που κάποιος διασχίζει
Το ποτάμι που κάποιος ρίχνεται
Το νοσοκομείο που κάποιος πέθανε.
4.ΓΙΑ ΣΕΝΑ ΑΓΑΠΗ ΜΟΥ
Πήγα στην αγορά με τα πουλιά
Κι αγόρασα πουλιά
Για σένα
αγάπη μου
Πήγα στην αγορά με τα λουλούδια
Κι αγόρασα λουλούδια
Για σένα
αγάπη μου
Πήγα στην αγορά με τα σιδερικά
Κι αγόρασα αλυσίδες
Βαριές αλυσίδες
Για σένα
αγάπη μου
Και μετά πήγα στην αγορά με τους σκλάβους
Και σ’ έψαξα
Αλλά δε σε βρήκα
αγάπη μου

Υπήρξε μια πολυσχιδής προσωπικότητα των γαλλικών γραμμάτων, με ιδιαίτερη συνεισφορά στο χώρο της ποίησης και του θεάτρου.
5.Η ΑΝΑΜΝΗΣΗ ΤΟΥ ΕΡΩΤΑ
Η ανάμνηση του έρωτα δεν είναι μια καρδιά
στην άκρη μιας αλυσίδας, ούτε γραμμένο όνομα
πάνω σ΄ ένα γουρουνάκι από μελόψωμο στο πανηγύρι,
μήτ΄ ένα πυροτέχνημα που σκάει στων χεριών το κράτημα
τέλος, δεν είναι αυτό που είναι χαραγμένο
στη μνήμη μου, είναι αυτό που είναι αόρατα χαραγμένο
πάνω σ΄ ολάκερο το σώμα μου,
το σώμα μου το χορτασμένο από αγάπη, χάδι, θαυμασμό.

Κατά τη διάρκεια των σχολικών του χρόνων στο Παρίσι, έδειξε ιδιαίτερη αγάπη για το θέατρο, μια αγάπη που καλλιέργησε και ο πατέρας του που υπήρξε κριτικός θεάτρου.

Ο ποιητικός του λόγος, απλός και κατανοητός αλλά με βαθιά νοήματα, τον έκαναν ιδιαίτερα αγαπητό στο ευρύ κοινό.

Τα έργα του διδάσκονται στα γαλλικά σχολεία, ενώ ταυτοχρόνως έχει μεταφραστεί σε ποικίλες γλώσσες ανά τον κόσμο
12.ΠΡΩΙΝΟ ΓΕΥΜΑ
Έβαλε τον καφέ
Στο φλιτζάνι
Έβαλε το γάλα
Στο φλιτζάνι με τον καφέ
Έβαλε τη ζάχαρη
Στον καφέ με το γάλα
Με το κουταλάκι
Γύρισε
Ήπιε τον καφέ με το γάλα
Και ξανάφησε το φλιτζάνι
Χωρίς να μου μιλήσει
Άναψε
Ένα τσιγάρο
Έκανε δαχτυλίδια
Με τον καπνό
Έβαλε τις στάχτες
Στο τασάκι
Χωρίς να μου μιλήσει
Χωρίς να με κοιτάξει
Σηκώθηκε
Έβαλε
Το καπέλο του στο κεφάλι του
Έβαλε
Το αδιάβροχό του
Γιατί έβρεχε
Κι έφυγε
Μέσα στη βροχή
Χωρίς μια κουβέντα
Χωρίς να με κοιτάξει
Και ’γω πήρα
Το κεφάλι μου μέσα στα χέρια
Κι έκλαψα.
13.ΠΛΑΤΕΙΑ ΚΑΡΟΥΖΕΛ
Πλατεία Καρουζέλ
προς το τέλος μιας ωραίας καλοκαιρινής ημέρας
το αίμα ενός αλόγου
χτυπημένου και ξεζεμένου
έτρεχε
στο πλακόστρωτο
Και το άλογο ήταν εκεί
όρθιο
ακίνητο
στα τρία πόδια
Και το άλλο πόδι πληγωμένο
πληγωμένο και ξεριζωμένο
κρεμόταν
Δίπλα ακριβώς
όρθιος
ακίνητος
βρισκόταν ο αμαξάς
και μετά το αμάξι επίσης ακίνητο
άχρηστο όπως ένα σπασμένο ρολόι
Και το άλογο σώπαινε
το άλογο δεν παραπονιόταν
το άλογο δεν χλιμίντριζε
ήταν εκεί
περίμενε
κι ήταν τόσο όμορφο τόσο θλιμμένο τόσο απλό
και τόσο λογικό
που δεν ήταν δυνατόν να συγκρατήσει τα δάκρυά του
Ω
χαμένοι κήποι
ξεχασμένες κρήνες
ηλιόλουστα λιβάδια
ω πόνε
λαμπρότητα και μυστήριο της εναντιότητας
αίμα και φέγγη
χτυπημένη ομορφιά
Αδελφοσύνη.
Jacques Prévert, Henri Crolla – Place du Carroussel
14.PARIS AT NIGHT
Τρία σπίρτα αναμμένα ένα ένα μέσα στη νύχτα
Το πρώτο για να δω ολόκληρο το πρόσωπό σου
Το δεύτερο για να δω τα μάτια σου
Το τρίτο για να δω το στόμα σου
Κι ολόκληρη η σκοτεινιά για να μου θυμίζει όλο αυτό
Σφίγγοντάς σε στην αγκαλιά μου.
Κι η γη είν’ ερωτευμένη με τον ήλιο
Είναι δικό τους θέμα
Υπόθεση δική τους
Και σε περίπτωση έκλειψης
Δεν είναι διόλου φρόνιμο κι ευγενικό να τους κοιτάτε
Πίσω απ’ τα βρώμικα μικρά
Φυμέ τζαμάκια σας
Κείνη την ώρα θα τσακώνονται ασφαλώς
Όμως αυτά είναι θέματα προσωπικά
Καλύτερα κανείς να μην ανακατεύεται
Γιατί
Αν μπεις στη μέση κινδυνεύεις πια να μεταμορφωθείς
Σε μια πατάτα παγωμένη
Ή σ’ ένα απλό εργαλείο που τα μαλλιά σγουραίνει
Έτσι είναι
Όσο για τ’ άλλα δε μας αφορούν
Η γη αγαπάει τον ήλιο και γυρίζει ολοένα
Κι εκείνος τη θαυμάζει
Κι όμορφη τη βρίσκει
Και λάμπει επάνω της
Κι όταν κουράζεται
Πάει και ξαπλώνει
Τότε σηκώνεται η Σελήνη
Η παλιά ερωμένη του ήλιου
Που ζήλεψε
Και τιμωρήθηκε γι’ αυτό
Παγώνοντας
Και τώρα βγαίνει μοναχά τη νύχτα

Ο Ζακ και η σύζυγός του Ζανίν περίπου το 1960
Ο κακός μαθητής
Λέει όχι με το κεφάλι
Μα λέει ναι με την καρδιά
Λέει ναι σε όσους αγαπάει
Λέει όχι στον καθηγητή
Είναι όρθιος
Τον ρωτούν
Και όλα τα προβλήματα έχουν δοθεί
Ξαφνικά τον πιάνουν ακατάσχετα γέλια
Και τα σβήνει όλα
Τα ψηφία και τις λέξεις
Τις ημερομηνίες και τα ονόματα
Τις φράσεις και τους γρίφους
Και παρά τις φοβέρες του καθηγητή
Κάτω από τα γιουχαΐσματα των καλών μαθητών
Με κιμωλίες όλων των χρωμάτων
Πάνω στον μαυροπίνακα της δυστυχίας
Ζωγραφίζει το πρόσωπο της ευτυχίας.

Πέθανε σε ηλικία 77 ετών, από καρκίνο των πνευμόνων ενώ χαρακτηρίστηκε ως ο Πικάσο της σύγχρονης γαλλικής ποίησης
Από τα έργα του σας προτείνουμε το “Κουβέντες” των εκδόσεων Καστανιώτη, το οποίο μπορείτε να βρείτε πατώντας στον παρακάτω σύνδεσμο:
Επιμέλεια Κειμένου: Μαρία Μούσχουρου, Κριστιάν Νίρκα
Ακολουθήστε μας στο facebook