Η ιστορία πίσω από “Το παπάκι” του Άσιμου

Πόσο σχιζοφρενική χώρα είμαστε! Αρνείται ένας τραγουδιστής – σούπερ σταρ να εμφανιστεί σε συναυλία κοινωνικής διαμαρτυρίας κι αμέσως χρήζεται μνημονιακός! Δέχεται να εμφανιστεί, όπως συνέβη με τη Χαρούλα Αλεξίου στη συναυλία υπέρ του αγώνα των καθαριστριών, κι ακούει τα σχολιανά του από εφημερίδα μεγάλης κυκλοφορίας!

Τέλος πάντων, την Αλεξίου δεν τη γνωρίζω προσωπικά. Δεν ανήκω στους φανατικούς της, αλλά σέβομαι την πορεία και το ήθος της όλα αυτά τα χρόνια. Από τον ποιητή Αντρέα Παγουλάτο, μάλιστα, που κάποτε έκαναν παρέα και της είχε γράψει ένα κείμενο για το πρόγραμμα των συναυλιών της στο Παρίσι, είχα ακούσει πως η ίδια ήταν πραγματικά εξαιρετική στο να αυτοσχεδιάζει φωνητικά με τζαζίστες μουσικούς. Μια πτυχή του ταλέντου της που ίσως να μην αποτυπώθηκε ποτέ στη δισκογραφία μέσα στο άγχος της ”επιτυχίας” και της συντήρησης ενός τεράστιου κοινού.

Υπάρχει ωστόσο μία απρόσμενη στιγμή στην καριέρα της Αλεξίου, μία ατόφια αντεργκράουντ – θα τη χαρακτήριζα – αναλαμπή, εφόσον συνεργάστηκε με έναν 100% αναρχικό καλλιτέχνη με εξαίσιο αισθητικό αποτέλεσμα! Αναφέρομαι φυσικά στη συμμετοχή της στον πρώτο δίσκο του Νικόλα Άσιμου, το άλμπουμ Ξαναπές (Ο) του 1982.   Παραγωγός του δίσκου ήταν ο Ηλίας Μπενέτος στην πανίσχυρη ΜΙΝΩΣ, στην οποία επίσης ανήκε η Αλεξίου λόγω του τότε συζύγου της, του γνωστού παραγωγού Αχιλλέα Θεοφίλου.

Αλεξίου -Παπακωνσταντίνου-Άσιμος

Λέγεται πως η Αλεξίου θαύμαζε την ασυμβίβαστη στάση ζωής του Κοζανίτη τραγουδοποιού και αν αναζητούσαμε κάποια παλιότερη συνεργασία της ανάλογου ή έστω παρόμοιου ύφους, αυτή θα ήταν η συμμετοχή της στις παραστάσεις του ανταρτο – ροκ Πάνου Τζαβέλλα λίγα χρόνια πριν.   Στο δίσκο του Άσιμου τραγούδησε δύο κομμάτια, ντουέτα και τα δύο με τον δημιουργό τους. Το ένα, το Άμα σε λέγαν Βάσω, έχει την πλάκα του, καθώς οι στίχοι του μεταφέρουν ακέραιο το σουρεαλιστικό κλίμα των Εξαρχείων εκείνης της περιόδου: Αν ήμουνα η Τζέιν/ και ήσουν ο Ταρζάν/ απ’ το Ελ Αλαμέιν/ θα’ρχόσουν στο Σουδάν…

Αν ήμουνα η Τζέιν/ και ήσουν ο Ταρζάν/ απ’ το Ελ Αλαμέιν/ θα’ρχόσουν στο Σουδάν…

Το άλλο, όμως, ένα νανούρισμα – μοιρολόι με τίτλο Το Παπάκι είναι ένα αξεπέραστο αριστούργημα! Αντιγράφω από το βιβλίο του Γιώργου Ι. Αλλαμανή Δίχως καβάτζα καμιά – Βίος και Πολιτεία του Νικόλα Άσιμου (εκδόσεις Νέα Σύνορα, 2000): Μπίκος (σ.σ. ο ενορχηστρωτής του δίσκου του Άσιμου) και Αλεξίου έκαναν πρόβα – μία κιθάρα, μία φωνή. Ο ηχολήπτης Γιάννης Παπαϊωάννου, καθ’ υπόδειξη του Μπενέτου, ηχογραφούσε διακριτικά. Στη μέση της πρόβας, σηκώθηκε ο Άσιμος, άνοιξε μόνος του την πόρτα του στούντιο και μπήκε μέσα. Πήρε ένα ζευγάρι ακουστικά, προσπάθησε να τα συνδέσει, αλλά δεν τα κατάφερε. Οπότε περιφερόταν πίσω από την Αλεξίου. (από συνέντευξη με τον Ηλία Μπενέτο 10 Απριλίου του 1998)

Ο Άσιμος με την κόρη του Νιουνιού , όπως την αποκαλούσε , για την οποία γράφτηκε το Παπάκι

– Στα ακουστικά όμως της Αλεξίου ο ήχος από την κιθάρα του Μπίκου είχε μια μικρή διαφορά απ’ ότι άκουγε ο Νικόλας. Κλάσματα δευτερολέπτου, αλλά χρόνος υπαρκτός.

– Όταν λοιπόν έφτασε το δεύτερο μέρος του τραγουδιού, ακούγοντας την κιθάρα απ’ έξω, άρχισε εκείνος να τραγουδάει όπως γούσταρε μαζί της.

– Δεν πλησίασε καθόλου στο ίδιο μικρόφωνο. Φαντάσου την Αλεξίου να απέχει από το μικρόφωνο 20 – 30 εκατοστά, να μεσολαβεί το σώμα της και ακόμη πιο πίσω, ή στο πλάι της, τον Άσιμο.

– Στο δεύτερο μέρος του τραγουδιού η φωνή του αλλού υπάρχει και αλλού δεν υπάρχει. Αυτό κρατήθηκε στο δίσκο.

– Να μη σου πω ότι κάποια στιγμή ο Άσιμος ήτανε και ψιλοβουρκωμένος…Είχε ”κρυφτεί” πίσω της. Τραγουδούσε για πάρτη του αυτό που άκουγε εκείνη τη στιγμή…Αυτό που τον φόρτιζε, αυτό που τον δονούσε…

– Συγκινήθηκε και η Χαρούλα. Και φαίνεται, είναι λυγμική. Ούτε γύρισε πίσω της να δει που είναι ο Νικόλας, τι κάνει. Μπήκε κι εκείνη σε αυτό που συνέβαινε. – Γιατί συνέβαινε κάτι ακαριαίο και μαγικό…

Πράγματι, ενώ το Παπάκι διαρκεί 3 λεπτά και 13 δευτερόλεπτα, ο Άσιμος αρχίζει να τραγουδάει μόλις 1 λεπτό και 17 δευτερόλεπτα πριν από το τέλος. Μετά ο Θανάσης Μπίκος πρόσθεσε σε κάποια από αυτές τις ηχογραφημένες πρόβες μόνο μια δεύτερη κιθάρα. Το αποτέλεσμα ήταν ένα διαμάντι από κοφτερά συναισθήματα αγάπης και θανάτου, δουλεμένο με λέξεις απλές.

Το 1982, στο σπίτι του Βασίλη Παπακωνσταντίνου στην πλατεία Αμερικής. Η Χάρις Αλεξίου με τον Παπακωνσταντίνου και τον Νικόλα Άσιμο, καθιστοί στο πάτωμα, προβάρουν τα τραγούδια του δίσκου. Πίσω από την Αλεξίου, όρθιος με την κιθάρα, ο Θανάσης Μπίκος, γνωστός και ως Παναρκούδης στους μουσικούς κύκλους (photo από τη δισκογραφική έκδοση Νικόλας Άσιμος Στο φαλημέντο του κόσμου – Γιουσουρούμ).   Νικόλας Άσιμος και Χάρις Αλεξίου δεν έμελλε να συνεργαστούν ποτέ ξανά. Εκείνη συνέχισε στο δρόμο των μεγάλων γνωστών επιτυχιών της. Εκείνος αντιμετώπισε το μένος των ομοϊδεατών του, όπως του Λεωνίδα Χρηστάκη που τον πέρασε δημοσίως γενεές δεκατέσσερις, χαρακτηρίζοντας τον Τροφό του Συστήματος…

Μόνο το 2000, στο unplugged άλμπουμ της με τίτλο Ψίθυροι, η Αλεξίου ξανατραγούδησε Άσιμο. Όχι όμως το Παπάκι, αυτό δε θέλησε να το πειράξει και σοφά έπραξε, αλλά μία άλλη αγαπημένη μπαλάντα του αυτόχειρα τραγουδοποιού, το Αγαπάω κι αδιαφορώ.   Χάρις Αλεξίου, Βασίλης Παπακωνσταντίνου και Νικόλας Άσιμος καθιστοί στο πάτωμα και όρθιος από πάνω ο Θανάσης Μπίκος.

Πηγή: www.lifo.gr