Θερα-παίζοντας : όταν το παιχνίδι γίνεται θεραπεία
Η λογοθεραπεία είναι μια ευρέως διαδεδομένη έννοια αλλά η αλήθεια είναι πως δεν ξέρω ακριβώς για τι πρόκειται.
Τι είναι; Πότε χρειάζεται; Ποια είναι τα αποτελέσματά της;
Γι’αυτά και για άλλα ερωτήματα δίνει απάντηση η Ιωάννα Τούσουλη, υπεύθυνη του κέντρου θερα-παίζοντας, στην Κόρινθο.
Συνέντευξη: Κριστιάν Νίρκα
Κρίνοντας από την ονομασία του κέντρου, μπορεί κανείς υποψιαστεί ότι δεν πρόκειται για ένα παραδοσιακό κέντρο ειδικής αγωγής. Ποιες είναι λοιπόν οι δραστηριότητες της ομάδας και που αποσκοπούν;
Όλοι μας μικροί και μεγάλοι μπορούμε να μάθουμε πολλά μέσα από το παιχνίδι. Αυτό εξάλλου είναι το “μότο” μας.
Είμαστε λοιπόν μια ομάδα θεραπευτών ειδικής αγωγής και σκοπός μας είναι η στήριξη σε γονείς, παιδιά και εφήβους στον καθημερινό τους αγώνα.
Σε ποιους ακριβώς απευθύνονται οι υπηρεσίες που προσφέρετε;
Απευθυνόμαστε σε όλους αυτούς που χρειάζονται λογοθεραπεία, εργοθεραπεία, ειδική διαπαιδαγώγηση, συμβουλευτική και ομαδικά προγράμματα.
Παράλληλα οργανώνουμε εξωτερικά προγράμματα για την ενίσχυση της αυτονομίας και των λειτουργικών δεξιοτήτων τους.
Τέλος διαμορφώσαμε μια γωνία Snoezelen όπου η χρήση ειδικού εξοπλισμού αποσκοπεί στην δημιουργία ενός πολυαισθητηριακού περιβάλλοντος που διεγείρει ή καταστέλλει τις βασικές αισθήσεις. Αυτή η μέθοδος αφορά τόσο παιδιά όσο και ενήλικες.
Ποιοι είναι οι βασικοί συντελεστές της ομάδας;
Η ομάδα μας αποτελείται από την Ιωάννα – λογοθεραπεύτρια, την Σοφία – ειδική παιδαγωγό, την Ειρήνη – εργοθεραπεύτρια και την Μαρία – σύμβουλο ψυχικής υγείας, πιστοποιημένη εμψυχώτρια μέσω παιγνιοδράσης.
Πόσο καιρό είστε ενεργοί στη Κόρινθο;
Το κέντρο δημιουργήθηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο. Η καθεμία από εμάς είναι ενεργή στον θεραπευτικό χώρο σε Αθήνα και Κόρινθο.
Πότε είναι απαραίτητη η λογοθεραπεία στα παιδιά; Δηλαδή ποια είναι τα σημάδια που πρέπει να παρατηρήσει ένας γονιός ώστε να καταλάβει ότι το παιδί του ίσως χρειαστεί να αξιολογηθεί από έναν ειδικό;
Τα σημάδια ποικίλλουν ανάλογα με την χρονολογική ηλικία και την κλινική εικόνα.
Συνοπτικά από 0 έως 2 ετών ένα παιδί πρέπει να μπορεί να επικοινωνεί με το γονιό, ειδικά για να εκφράσει τις βασικές του ανάγκες. Είναι σημαντικό να έχει βλεμματική επαφή και να αρχίσει να βγάζεις ήχους και στη συνέχεια, τις πρώτες του λεξούλες.
Από 2 ετών και πάνω ένα παιδί αρχίζει να χρησιμοποιεί το λόγο, να ακολουθεί απλές εντολές, να αυξάνει τους ήχους και τις λέξεις που χρησιμοποεί.
Από εκεί και έπειτα, οι περιπτώσεις κατά τις οποίες οι γονείς θα έπρεπε να απευθυνθούν σε έναν ειδικό ποικίλουν. Μερικές από αυτές είναι :
– όταν η ομιλία του παιδιού δεν είναι “καθαρή”
– όταν το παιδί αντιμετωπίζει μαθησιακές δυσκολίες
– όταν επαναλαμβάνει συχνά λέξεις
– όταν “κολλάει”, δεν καταφέρνει να εκφραστεί ορθά
– όταν υπάρχουν δυσκολίες σίτισης
Δεδομένου ότι εξαρτάται και από την περίσταση, αλλά σε γενικές γραμμές, μετά από πόσο καιρό λογοθεραπείας μπορεί να παρατηρήσει κανείς βελτίωση;
Όσον αφορά τις διαταραχές άρθρωσης στη παιδική ηλικία, η πρώτη βελτίωση μπορεί να φανεί από τον πρώτο μήνα θεραπειών. Αξίζει να σημειώσουμε πως οποιαδήποτε διαταραχή επικοινωνίας μπορεί αρχικά να καθυστερήσει λίγο, και να ακολουθήσει γρήγορο ρυθμό αργότερα.
Σε δυσκολίες ροής ομιλίας που προέρχονται από ψυχολογικούς παράγοντες μπορεί να εξαλειφθούν στο εξάμηνο. (αυτά τα προβλήματα μπορούν να εμφανιστούν σε διαστήματα υπερβολικού στρες.)
Στους ενήλικες με νευρογενείς η επίκτητες διαταραχές ομιλίας, η θεραπευτική παρέμβαση αποφέρει σταθερά αποτελέσματα μέσα σε έξι μήνες συνήθως.
Να σημειωθεί βεβαίως ότι αναφερόμαστε στο μέσο όρο και οι παραπάνω χρόνοι να ποικίλλουν αναλόγως με την περίπτωση.
Θεωρείτε ότι συχνά η μη αναζήτηση λογοθεραπευτικής υποστήριξης οφείλεται στην άγνοια των γονιών σχετικά με το θέμα;
Αναμφισβήτητα η μη αναζήτηση λογοθεραπευτή, πολλές φορές πηγάζει από έλλειψη ενημέρωσης. Από την άλλη βέβαια υπάρχουν κι άλλοι παράγοντες.
Μεγάλο ρόλο στην εποχή μας παίζουν και οι γρήγοροι ρυθμοί ζωής, τα οικονομικά προβλήματα και η διστακτικότητα των γονιών να απευθυνθούν σε έναν ειδικό. Βέβαια, σε καμία περίπτωση δεν είναι κατακριτέα η συστολή να αποδεχτεί ένας γονιός ότι υπάρχει κάτι και χρειάζεται βοήθεια. Εξάλλου είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει σεβασμός, εμπιστοσύνη και να τηρούνται οι κανόνες δεοντολογίας.
Ο θεραπευτής οφείλει να ενημερώνει, να παρακινεί, να δίνει λύσεις και πρακτικές ιδέες για το σπίτι και το σχολείο. Από εκεί και πέρα η συνέπεια, η συχνότητα εξάσκησης και η ακολουθία των συστάσεων παίζουν σημαντικό ρόλο στην ποιότητα της θεραπείας και τη πρόοδο των θεραπευομένων.
Ενημερώστε μας για τις μελλοντικές δράσεις του κέντρου και τους στόχους που έχετε για φέτος.
Μέσα στον Φεβρουάριο θα ξεκινήσουμε εργαστήρια παιδιών και γονέων με μουσικοκινητικές δραστηριότητες, παίγνιο- θεραπεία, θεατρικό παιχνίδι, αφήγηση παραμυθιών και δραματοθεραπεία. Πέραν αυτού, οργανώνουμε μια σειρά ημερίδων και σεμιναρίων για γονείς και θεραπευτές.
Είμαστε ακόμα στην αρχή της πορείας μας και θέλουμε να συνεχίσουμε το θεραπευτικό μας ταξίδι βοηθώντας τα παιδιά και τις οικογένειές τους, καθώς και όσους χρειάζονται υποστήριξη. Αποστολή μας είναι επίσης η ενημέρωση της ευρύτερης κοινωνίας για ένα θέμα που δεν χαίρει ακόμα της προσοχής και της μέριμνας που του αρμόζει.
Όλοι μαζί, μπορούμε να ανοίξουμε τους δρόμους της κοινωνικής ένταξης σε παιδιά, εφήβους και ενήλικες με δυσκολίες.
Μπορείτε να βρείτε το κέντρο θερα-παίζοντας στην επίσημη σελίδα τους στο Facebook.