Δονούσα: Του Αιγαίου τα Μπλουζ
Στο παρελθόν, οι ταξιδιώτες έρχονταν στη Δονούσα για να απομονωθούν από κάθε στοιχείο του δυτικού πολιτισμού. Μετά, γύρω στο 1980, ήρθε το ρεύμα. Αλλά οι καιροί άλλαξαν, πολύ αργότερα, μάλλον κάπου στην τελευταία δεκαετία, και σήμερα το νησάκι των Μικρών Κυκλάδων φιγουράρει στα ανώτερα του συμπλέγματος. Το Blue Star έχει συχνά δρομολόγια από Πειραιά, και από τα γειτονικά λιμάνια, έτσι, πριν ακόμη μπει καλά-καλά το βαθύ καλοκαίρι, το νησί των 14 τ. χλμ. μετατρέπεται σε τερέν καλοκαιρινού χαλαρού beach party.
Μια χούφτα γαλανόλευκα σπίτια, είναι σχεδόν όλη η Δονούσα. Συνήθως, έφτανες μεσάνυχτα, τώρα φτάνεις μεσημέρι με τον καυτό ήλιο. Το πλοίο της γραμμής, 4 φορές την εβδομάδα, αφήνει τον κόσμο στο λιλιπούτειο λιμανάκι του Σταυρού. Άλλο κατοικημένο χωριό δεν έχει. Βουκαμβίλιες πολλές, δεξιά και αριστερά, αρμυρίκια λίγα, για τους τυχερούς. Για το μέγεθός του, ο οικισμός διαθέτει ικανοποιητικό αριθμό από ταβέρνες και καφέ-μπαρ. Εδώ είναι και μοναδικό ΑΤΜ του νησιού.
Ο μόνος ασφαλτοστρωμένος δρόμος, τρέχει σε έναν δακτύλιο και τελειώνει στην Καλοταρίτισσα. Όχι σχόλια, γι’ αυτό που θέλεις είναι αρκετό. Αν φέρεις αμάξι, όμως, θα χάσεις τους νυχτερινούς ποδαρόδρομους κάτω από τα αστέρια, με το μανιασμένο αυγουστιάτικο μελτέμι να σου χαλάει το μαλλί (αν έχεις) και να σου φτιάχvει το ζεν. Άσε που δεν έχει βενζινάδικο. Πάντως, αυτό το καλοκαίρι, το λεωφορειάκι δεν θα λειτουργήσει, ίσως πιο μετά. Εκ των έσω, όμως, λένε ότι μετά από εκείνη την θερμότατη παράκληση των κατοίκων, η Δονούσα θα έχει και τζιτζίκια!
Μετά, είναι το Μερσήνι. Πέφτει λίγο μακριά, αλλά θα περάσεις και από εκεί. Εδώ και χρόνια, ζωή του δίνουν τα δυο ταβερνάκια, της Λίτσας και της Κούλας, που κοιτούν από ψηλά το Αιγαίο. Σχετικά πρόσφατα επαναλειτούργησε και το χαριτωμένο χωριουδάκι της Μεσσαριάς, καθώς τώρα τελευταία φτιάχτηκαν και εκεί λίγα καταλύματα.
Στην Δονούσα, μέχρι πέρσι η ελεύθερη κατασκήνωση ήταν θεσμός, με όλους του άγραφους κανόνες της, με την high season να χτυπάει κόκκινο, σε βαθμό μάλιστα που διέκρινες δύο σαφείς κατηγορίες: την κοσμική που έδρευε στον Κέδρο και στη «ζεν» στο Λιβάδι. Η φετινή, θερινή πραγματικότητα όμως, αφού πιλοτικά και λόγω covid19, έβαλε τέλος στις σκηνές.
Όπως και να ’χει, το θέμα με τη Δονούσα και τις διακοπές σου εκεί, είναι ότι μπορεί να δεθείς επικίνδυνα. Όταν θα φύγεις θα τους ξέρεις όλους με το όνομά τους. Καπεταναίους και ψαράδες και λοιπούς, τη Χρύσα από τη Σημαδούρα, τον Διονύση από το Corona, τη Λίτσα από το Τζι-Τζι, Τον Παναγιώτη από το Donoussa, τον Γιάννη με το ταξί.
Παραλίες
Τα σχολιαρόπαιδα, πάντως, ρίχνουν ζηλευτές βουτιές στο λιμάνι, αφού, ακόμα και κάτω από τους κάβους τα νερά είναι θελκτικά κρυστάλλινα. Οι… απόφοιτοι, τις ομπρελίτσες και άντε σ’ άλλες παραλίες. Με φρόνημα και σθένος. Γιατί η Δονούσα έχει ωραίες αμμουδιές, ωστόσο κάποιες είναι προσβάσιμες κυρίως ή μέσω μονοπατιών και δια θαλάσσης. Σε κάθε περίπτωση, η παραλία του Σταυρού, μπροστά από το Corona Borealis, είναι μια υπέροχη και ξεκούραστη επιλογή. Μάλιστα, θα δείτε και δειλά – δειλά λιγοστές ξαπλώστρες για τους θαμώνες του μαγαζιού. Η επόμενη, είναι η πλατιά αμμουδιά του Κέδρου. Κατεβαίνοντας το στριφογυριστό πλακόστρωτο μονοπάτι, μέσα στο λιοπύρι, ίσως τελικά καταφέρεις να αψηφήσεις με την πρώτη τα παγωμένα νερά. Στην άλλη όχθη, αχνοφαίνεται το κουφάρι ενός ναυαγίου. Πολιτισμός κατά το ήμισυ, αφού η παραλία έχει ένα κανονικό all day beach bar, σκιές και ωραία μουσική.
Μετά είναι το Λιβάδι. Πανέμορφη παραλία μέχρι πρότινος, απόρθητο άντρο των free-campers. Αν δεν προλάβεις τη δημοτική συγκοινωνία, όλο και κάποιος θα βρεθεί να σε πετάξει με την βάρκα ή το αυτοκίνητο ως εκεί. Το μονοπάτι αρχίζει από το Μερσήνι. Στα 50 μ., στη διχάλα, πάρε την έξοδο δεξιά. Αλλιώς βγαίνεις στο Φυκιό, την παραλία που προτιμούν οι ντόπιοι. Στάσου δυο λεπτά πριν ξεκινήσεις. Κοίτα απέναντι το βαθύ μπλε. Μόνο μπλε. Αχνοφαίνεται η έρημη Κέρος. Πιο ‘κει, η Αμοργός. Βαθιά ανάσα, τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή να θυμηθείς αν πήρες όλες τις απαραίτητες προμήθειες!
Διαμονή
Τα τελευταία χρόνια, ούσα ιδιαίτερα δημοφιλής σε ελληνικό και ξένο κοινό, η Δονούσα δύσκολα ανταποκρίνεται στη μεγάλη θερινή ζήτηση, γι’ αυτό όσο νωρίτερα μεριμνήσετε για τη διαμονή, τόσο περισσότερες είναι οι πιθανότητες να βρείτε. Τα καταλύματα, μόλις 400 κλίνες σε όλο το νησί, είναι στην πλειονότητά τους δωμάτια και, πάρα το γεγονός ότι είναι άρτια εξοπλισμένα, δεν θα βρεις υπερβολικές πολυτέλειες και τουριστικές εγκαταστάσεις, ούτε καν με τη πλατιά έννοια του όρου, καθώς δεν ταιριάζουν στην κουλτούρα του νησιού. Αυτό που υπάρχει, όμως, σε αφθονία, είναι τα μπαλκόνια με θέα στο Αιγαίο. Ο Σταυρός, είναι μια πολύ καλή πρόταση καθώς συγκεντρώνει τα περισσότερα από αυτά, αλλά και τη ζωή του νησιού, ενώ διάσπαρτα θα βρεις μέχρι και στην μακρινή Καλοταρίτισσα.
Κουζίνα
Γενικά στην Δονούσα θα βρεις ελληνική παραδοσιακή κουζίνα και σε ταβέρνες και σε μεζεδοπωλεία. Ωστόσο στα μενού των μαγαζιών θα διαπιστώσεις ευφάνταστους συνδυασμούς. Αν έχεις δοκιμάσει παραδοσιακή Κουζίνα Μικρών Κυκλάδων αλλά και της Αμοργού δεν υπάρχουν μεγάλες διαφορές. Οι πιο γνωστές τοπικές συνταγές, είναι δονουσιώτικο πατατάτο, που είναι κρέας κοκκινιστό με πατάτες και κατσίκι από τα αγριοκάτσικα της Κέρου.
