“Δεν είδα γύρω μου να σέβεται κανείς τον άνθρωπο. Είδα να σέβονται τον πλούτο, τη δύναμη, την εξουσία, τη μοχθηρία, την ατιμία…” – Διδώ Σωτηρίου

 

 

Το 1909, στις 18 Φεβρουαρίου, στο Αϊδίνι της Μικράς Ασίας γεννήθηκε η σημαντική συγγραφέας και αγωνίστρια της αριστεράς, Διδώ Σωτηρίου και απεβίωσε 95 χρόνια μετά σαν σήμερα, 23 Σεπτεμβρίου 2004.

Στα 19 της χρόνια, η Διδώ Σωτηρίου μετακόμισε στην Σμύρνη μαζί με την οικογένεια της, το έτος 1919 και έζησαν εκεί μέχρι την Μικρασιατική Καταστροφή του 1922, όπου και τους ανάγκασε να καταφύγουν ως πρόσφυγες, στην Ελλάδα. Εγκαταστάθηκαν οικογενειακώς στην Αθήνα και απο εκεί και πέρα, η Διδώ ξεκίνησε να χτίζει την ζωή της. Σπούδασε γαλλική φιλολογία στην Αθήνα και συνέχισε αυτές τις σπουδές, στο Πανεπιστήμιο της Σορβόνης στο Παρίσι.

Απο νεαρή ηλικία, η συγγραφέας, είχε αναπτύξει έντονη αντιφασιστική ιδεολογία. Αφήνοντας πίσω την αφθονία και τον πλούτο της οικογενείας της, γνώρισε τον σύζυγο της, Πλάτωνα Σωτηρίου, με τον οποίο παντρεύτηκε το 1933. Την ίδια χρονιά, άρχισε να εμπλέκεται με την δημοσιογραφία, μέσω της συνεργασίας της με το περιοδικό “Νέοι Πρωτοπόροι”. Απο το 1936 και μετά, ασχολούταν πλέον επαγγελματικά. Εργαζόταν ως συντάκτρια στην εφημερίδα “Νέος Κόσμος και ως αρχισυντάκτρια στο περιοδικό “Γυναίκα”.

Οι αριστερές και αντιφασιστικές της ανησυχίες την οδήγησαν στο να εργαστεί και στον παράνομο τύπο, και αυτό είχε ως αποτέλεσμα να υπάρξει αρχισυντάκτρια  και στον “Ριζοσπάστη”, μεταξύ 1946 και 1947. Δεν φοβήθηκε να υποστηρίξει το αντιφασιστικό κίνημα της εποχής και αγωνίστηκε έμπρακτα εναντίον του φασισμού, συμμετέχοντας σε διάφορες δράσεις και ομιλίες. Παρ’ όλα αυτά, το 1947 διαγράφηκε απο το ΚΚΕ, με την πρόφαση οτι φάνηκε δειλή, λόγω της αστικής της καταγωγής, μετά απο κάποια γεγονότα σχετικά με το κίνημα.

Το πρώτο της μυθιστόρημα που εκδόθηκε, ήταν το “Οι νεκροί περιμένουν” και κυκλοφόρησε το 1959. Σε αυτό το βιβλίο, περιγράφονται οι εμπειρίες μιας οικογένειας Ελλήνων Μικρασιατών, απο το 1918 μέχρι τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, και η πορεία αυτής της οικογένειας φαίνεται ξεκάθαρα πως είναι εμπνευσμένη απο τις δικές της εμπειρίες ως πρόσφυγας. Το 1962, δημοσιεύεται το σημαντικό μυθιστόρημα “Ματωμένα Χώματα”, το οποίο είναι βασισμένο στην μαρτυρία του Μανώλη Αξιώτη και καταγράφονται γεγονότα που οδήγησαν στην Μικρασιάτικη Καταστροφή. Εκδόθηκαν πολλά ακόμα βιβλία της, όπως το “Εντολή” (1976), το “Κατεδαφιζόμεθα” (1982) και “Μέσα στις Φλόγες” (1978), το οποίο είναι μια παιδική διασκευή του “Οι νεκροί περιμένουν”.

Πολλά απο τα έργα της βρίσκονται σε μορφή αποσπασμάτων, σε σχολικά εγχειρίδια μέχρι και σήμερα, ενώ έχουν μεταφραστεί σε πολλαπλές ξένες γλώσσες και έχουν επανεκδοθεί ξανά και ξανά. Το 1983 της απονεμήθηκε το Βραβείο Ιπεκτσί. Το 1989 έλαβε το Α΄ Κρατικό Βραβείο για το σύνολο του λογοτεχνικού έργου της και το 1990 το Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών. Το 2001 η Εταιρεία Ελλήνων Συγγραφέων, της οποίας η Δ.Σ. υπήρξε ιδρυτικό μέλος, τιμώντας τη συγγραφέα, όρισε το Βραβείο Πολιτισμού «Διδώ Σωτηρίου», που απονέμεται σε ξένο ή Έλληνα συγγραφέα που με το έργο του προάγει την επικοινωνία των λαών και των πολιτισμών.