«Πρέπει απαρχής να πω ότι ποτέ δεν σκέφτηκα να εξηγήσω τα ποιήματά μου. Θυμάμαι μόνο πως γράφτηκαν σε ώρες απρόσμενες· νύχτες χειμωνιάτικες, κουκουλωμένος σε μια κουβέρτα, πεταγόμουν ξαφνικά απ’ το κρεβάτι, σαν μια αστραπή, σαν κάτι κόκκινο να με χτύπησε στο κεφάλι, έφτιαχνα τον σκελετό του ποιήματος κι ύστερα έπεφτα και κοιμόμουνα. Όμως μέρες πολλές ύστερα τα δούλευα, όπως ο τεχνίτης δουλεύει ένα οποιοδήποτε αντικείμενο, κι αν στο τέλος δεν με ικανοποιούσε, το έσχιζα και το πετούσα. Τα περισσότερα τα πετούσα. Ποτέ δεν κάθισα a priori να γράψω ένα ποίημα. Έτσι όλα τα έγραψα, όπως λέω παραπάνω.»

Γεννημένος στην Αθήνα το 1919 ο Μίλτος Σαχτούρης, ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνες ποιητές, ξεκίνησε τη δημοσίευση των ποιημάτων του το 1944 στο περιοδικό Ελεύθερα Γράμματα και έναν χρόνο αργότερα εξέδωσε την πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο «Η λησμονημένη».

Τιμήθηκε το 1956 με το πρώτο βραβείο σε διεθνή διαγωνισμό ποίησης της ιταλικής ραδιοφωνίας,

το 1962 με το Β΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης,

το 1972 με τη χορηγία του ιδρύματος Φορντ

και το 1987 με το Α΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης για τη συλλογή Εκτοπλάσματα

«Το έχω τονίσει επανειλημμένα, ο υπερρεαλισμός έδρασε πάνω μου σαν καταλύτης. Με λευτέρωσε στην ποίηση και στη ζωή, αλλά δεν μπορώ να πω ότι η ποίησή μου είναι υπερρεαλιστική. Η ποίησή μου είναι ιδιότυπα δραματική και λυρική.»

– περιοδικό Τέταρτο, τ.23, Μάρτιος 1987

Ο Σαχτούρης ξεκίνησε να γράφει ποιήματα κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής. Η υπαρξιακή και πολιτική του αγωνία, μέσα σε αυτή τη σκοτεινή περίοδο που έζησε, είναι εμφανής στα ποιήματά του. Kαταφέρνει, ωστόσο, να υπερβεί τον εαυτό του και να την αποδώσει με απλό τρόπο, χρησιμοποιώντας τις εικόνες δίνοντάς τους έναν «καθημερινό» συμβολισμό που αναπαριστούν όσα αισθάνεται. Και καταφέρνει όσα αισθάνεται εκείνος να τα αισθανόμαστε και εμείς. Γι’ αυτό ο Σαχτούρης είναι δικαίως ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνες ποιητές, γιατί κατάφερε μέσα από τους κλειστούς τοίχους της εποχής του να ανοίξει νέους ορίζοντες.

Οι ποιητικές του συλλογές είναι 14: Η λησμονημένη, Παραλογαίς, Με το πρόσωπο στον τοίχο, Όταν σας μιλώ, Τα φάσματα · ή Η χαρά στον άλλο δρόμο, Ο περίπατος, Τα στίγματα, Σφραγίδα · ή Η όγδοη σελήνη, Το σκεύος, Χρωμοτραύματα, Εκτοπλάσματα, Καταβύθιση, Έκτοτε και Ανάποδα γυρίσαν τα ρολόγια.

Ο Μίλτος Σαχτούρης έφυγε από τη ζωή σαν σήμερα στις 29 Μαρτίου το 2005 και εμείς σας παρουσιάζουμε τέσσερα ποιήματά του.

Ο στρατιώτης ποιητής

Δεν έχω γράψει ποιήματα

μέσα σε κρότους

μέσα σε κρότους

κύλησε η ζωή μου

Τη μιαν ημέρα έτρεμα

την άλλην ανατρίχιαζα

μέσα στο φόβο

μέσα στο φόβο

πέρασε η ζωή μου

Δεν έχω γράψει ποιήματα

δεν έχω γράψει ποιήματα

μόνο σταυρούς

σε μνήματα

καρφώνω

Μίλτος Σαχτούρης, Ποιήματα 1945- 1971, Τα Φάσματα ή Χαρά στον άλλο Δρόμο, Εκδ. Κέδρος

Τα χελιδόνια μου

Δε σας γνωρίζω εφέτος

καημένα χελιδόνια μου

πετάτε άραγε όπως άλλοτε

ή μήπως σε ρόδες πάνω να κυλάτε

όμως το μάτι σας γιατί έτσι μεγάλωσε

τεράστιο

τεράστιο και πορφυρό

μονάχα ο ουρανός σάς έχει απομείνει

μα να ’ναι για σας τώρα Ουρανός;

Μίλτος Σαχτούρης, Ποιήματα 1945 – 1971, Το Σκεύος, Τα χελιδόνια μου, Εκδ. Κέδρος

Η στάχτη

Η στάχτη που μένει

το χιόνι που λιώνει

ένα μικρό άσπρο χέρι

διωγμένο

που παγώνει

τα δάση ψηλά με τις φωτιές

τα δάση που καίγονται

τα όνειρά μου

Μίλτος Σαχτούρης, Ποιήματα 1945 – 1971, Ο Περίπατος, Η Στάχτη, Εκδ. Κέδρος

Το κεφάλι του ποιητή

Έκοψα το κεφάλι μου

το ’βαλα σ’ ένα πιάτο

και το πήγα στο γιατρό μου

—Δεν έχει τίποτε, μου είπε,

είναι απλώς πυρακτωμένο

ρίξε το μέσα στο ποτάμι και θα ιδούμε

το ’ριξα στο ποτάμι μαζί με τους βατράχους

τότε είναι που χάλασε τον κόσμο

άρχισε κάτι παράξενα τραγούδια

να τρίζει φοβερά και να ουρλιάζει

το πήρα και το φόρεσα πάλι στο λαιμό μου

γύριζα έξαλλος τους δρόμους

με πράσινο εξαγωνομετρικό κεφάλι ποιητή

Μίλτος Σαχτούρης, Ποιήματα 1945 – 197, Το Σκεύος, Το Κεφάλι του Ποιητή, Εκδ. Κέδρος