Πάντα προσπαθούσαμε να περιγράψουμε και να κατανοήσουμε την περίπλοκη και πολυσήμαντη έννοια της αγάπης. Αλλά συνέχεια σκοντάφταμε πάνω στις λέξεις και χανόμασταν μέσα στον λαβύρινθο των ορισμών. Πολλά έχουν ακουστεί για την αγάπη. Αλλά το μεγαλύτερο λάθος συμβαίνει όταν στον ορισμό της εντάσσεται η φράση «αγαπώ γιατί…». Στην αγάπη δεν χωράει αιτιολόγηση. Από την στιγμή που εντάσσεται η έννοια της αιτίας, από την στιγμή που αξίες, όπως η αγάπη, έχουν ανάγκη να δικαιολογηθούν, παύουν να είναι αξίες και μετατρέπονται σε απλές άμορφες λέξεις.

Η προσωπική μου γνώμη είναι πως ο πιο εύστοχος ορισμός της αγάπης, έχει δοθεί από τον ψυχίατρο Ζακ Λακάν. «Αγάπη είναι να δίνεις κάτι που δεν έχεις, σε κάποιον που δεν το θέλει». Ακούγεται αρχικά κάπως περίεργο, αλλά τι θέλει να πει ο Λακάν τελικά; Όλοι, ως ανθρώπινες οντότητες είμαστε ελλιπείς. Η έλλειψη αυτή, είναι κάτι δεδομένο λόγω της ανθρώπινης φύσης μας. Το να αγαπάς σημαίνει να προσπαθείς να δίνεις μέσα ακριβώς από αυτήν την έλλειψη, να δημιουργείς δηλαδή και όχι να πετάς ό,τι σου περισσεύει γιατί η αγάπη δεν ζει με ψίχουλα. Αγάπη, είναι να δίνεις από το ίδιο σου το στέρημα.

Η Αγάπη της μητέρας

Όμως, αυτό που μου κεντρίζει περισσότερο το ενδιαφέρον είναι το δεύτερο σκέλος του ορισμού της αγάπης. Αγάπη είναι να δίνεις κάτι που δεν έχεις, σε κάποιον που δεν το θέλει. Όλοι προσπαθούμε να βρούμε αυτό, το οποίο ο άλλος έχει ανάγκη αυτό που του λείπει, έτσι ώστε να του το προσφέρουμε και να του «καλύψουμε το κενό». Όμως, όχι. Δεν θα έπρεπε να στηριζόμαστε στην έλλειψη του άλλου, στην αδυναμία του, ώστε εμείς να παραστήσουμε το αντικείμενο που εκπληρώνει την επιθυμία του. Θα του δώσουμε, κάτι παραπάνω από αυτό, κάτι που δεν έχει ανάγκη, γιατί αλλιώς η αγάπη, καταλήγει να είναι οδυνηρή. Όταν εμείς φύγουμε ή αντίστοιχα όταν εμείς χάσουμε το αγαπημένο μας πρόσωπο, αν έχουμε όντως πάρει τον ρόλο του συμπληρώματος, έρχεται η εξάρτηση και η εξάρτηση οδηγεί στον κατακερματισμό του ίδιου μας του χαρακτήρα. Και τότε θα βρούμε τον επόμενο που θα κληθεί να κλείσει την «τρύπα της έλλειψης» και μετά να φύγει, αφήνοντάς μας αντιμέτωπους με το κενό μας, το οποίο θα πρέπει να αποδεχτούμε ως ακάλυπτο λόγω της ίδιας της ανθρώπινης φύσης μας. Μόνο που στην περίπτωση αυτή, η αποκάλυψη μπορεί να αποβεί καταστροφική.

    Αν πραγματικά καταλάβουμε τον ορισμό της αγάπης, θα σταματήσουμε να κυνηγάμε την ανέφικτη πληρότητα και ικανοποίηση. Ποτέ δεν θα είμαστε πλήρεις, πόσο μάλλον με την βοήθεια κάποιου άλλου. Μπορεί να ακούγεται απαισιόδοξο, αλλά πιστέψτε με, είναι ό,τι πιο αισιόδοξο μας έχει απομείνει ακριβώς γιατί μας φέρνει αντιμέτωπους με την ίδια την πραγματικότητα. Επιπλέον, ας μάθουμε κάποια στιγμή να διακρίνουμε την εξαρτώμενη από τις συνθήκες αγάπη. Γεμίσαμε από «σωτήρες», από ανθρώπους που θέλουν να αυτοχαρακτηρίζονται ως ο Μεσσίας της ύπαρξής μας, καθοδηγητές και χειριστικοί, αναγκάζοντάς μας να τους αγαπήσουμε, επειδή απλώς θεωρούν πως τους έχουμε ανάγκη. Κάναμε την αγάπη εμπορική συναλλαγή και καταφύγιο ανασφάλειας, την μετατρέψαμε σε μία αχόρταγη μηχανή ανταλλαγμάτων. Μήπως ήρθε η ώρα να δράσουμε;

Ρωξάνη Τσώνη