“Χίος, ένας ξεχωριστός τουριστικός προορισμός” – Ευαγγελία Μάνου

Η Χίος είναι ένα πανέμορφο νησί του βορειοανατολικού Αιγαίου, με έντονο μεσαιωνικό χαρακτήρα, μικρούς όρμους και παραλίες με άγρια ομορφιά. Γνωστή για την μαστίχα της, τα εσπεριδοειδή της και τα γραφικά της χωριουδάκια είναι το πέμπτο μεγαλύτερο νησί της Ελλάδας, με τον πληθυσμό του να ξεπερνά τους 50.000 κατοίκους.

Η πρωτεύουσα του νησιού είναι γραφική, προσφέρεται για βόλτες στα σοκάκια της, ενώ είναι γνωστή για τη ναυτική της παράδοση. Φτάνοντας στη Χίο, αξίζει να ξεκινήσετε την ξενάγησή σας από τον Κάμπο της Χίου. Ο Κάμπος είναι γνωστός για τα εσπεριδοειδή του, τα παλιά αρχοντικά σπίτια, ενώ έχει ανακηρυχθεί ιστορικός τόπος και παραδοσιακός οικισμός από το Υπουργείο Πολιτισμού. Παλιά ήταν η πιο πλούσια περιοχή της Χίου, μιας και ασχολούνταν όλοι με εσπεριδοειδή, κυρίως πορτοκάλια, τα οποία εξήγαγαν και πουλούσαν με το τεμάχιο. Ακόμη υπάρχει παραγωγή, αλλά δυστυχώς ο τόπος έχει ερημώσει λίγο σε σχέση με παλιά, γιατί τα αρχοντικά έχουν περάσει στα χέρια των επόμενων γενιών και χρειάζονται συντήρηση. Κάποια μάλιστα έχουν εγκαταλειφθεί. Εκεί, βρίσκεται το γενοβέζικο αρχοντικό του 14^ου αιώνα, Αργέντικο, και το μουσείο εσπεριδοειδών, όπου μπορείτε να συνδυάσετε την επίσκεψή σας, πίνοντας χειροποίητη λεμονάδα ή πορτοκαλάδα από την εταιρεία Citrus. Άλλα χειροποίητα προϊόντα για να γευτείτε είναι τα αμυγδαλωτά, τα γλυκά του κουταλιού, οι μαρμελάδες, τα λουκούμια, τα υποβρύχια, οι πίτες και οι χυμοί φρούτων.

Στη συνέχεια, μια ωραία διαδρομή στο νησί είναι αυτή προς τα περίφημα Μαστιχοχώρια, τα οποία ζουν από την παραγωγή μαστίχας. Η μαστίχα ευδοκιμεί μόνο στη νότια πλευρά του νησιού, ενώ διακρίνεται για το σπάνιο άρωμά της και τις ευεργετικές της χρήσεις. Παράγεται από το ρετσίνι του σκίνου, το οποίο δοκίμασαν να το χαράξουν και σε άλλες περιοχές σε όλο τον κόσμο και δε βγήκε. Για να παραχθεί η μαστίχα χρειάζεται ένας ολόκληρος χρόνος δουλειάς, ενώ ο τρόπος καλλιέργειάς της  και οι ευεργετικές της ιδιότητες αναδεικνύονται μέσα από το μουσείο μαστίχας. Από το 2014 η παραδοσιακή μαστιχοκαλλιέργεια έχει προστεθεί στον κατάλογο της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της ανθρωπότητας.

Το κεφαλοχώρι από τα Μαστιχοχώρια, το Πυργί, βρίσκεται στη νότια πλευρά της Χίου και φημίζεται για την ασπρόμαυρη γεωμετρική διακόσμηση των κτιρίων του, μια τεχνική γνωστή ως «ΞΥΣΤΑ».

Μέσα από το παρακάτω παραδοσιακό χιώτικο τραγούδι, καταλαβαίνει κανείς τον κάματο που χρειάζεται για την παραγωγή της μαστίχας και το ότι αυτή έχει αποτελέσει αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής των κατοίκων της Χίου.

Δε θέλω να δουλεύεις τους σχίνους να κεντάς.

Δε θέλω να δουλεύεις τους σχίνους να κεντάς.

Για μια οκά μαστίχι -βρε μικρούλα μου τα νιάτα σου να φας.

Για μια οκά μαστίχι- βρε μικρούλα μου τα νιάτα σου να φας.

Δε θέλω να δουλεύεις στο μεροκάματο.

Δε θέλω να δουλεύεις στο μεροκάματο.

Κι εγώ θα σε πληρώνω -βρε μικρούλα μου- το κάθε Σάββατο.

Κι εγώ θα σε πληρώνω -βρε μικρούλα μου- το κάθε Σάββατο.

Να γκρεμιστούν οι σχίνοι να γίνουν ρημαδιό.

Να γκρεμιστούν οι σχίνοι να γίνουν ρημαδιό.

Στο κέντημα του σχίνου αγαπούλα μου να μη σε ξαναδώ.

Στο κέντημα του σχίνου αγαπούλα μου να μη σε ξαναδώ.

Φεύγοντας από τα Μαστιχοχώρια και προχωρώντας προς τη Δυτική Χίο, θα συναντήσετε τα χωριά Μεστά και Ολύμποι, τα οποία έχουν μεσαιωνικό χαρακτήρα και μοιάζουν με κάστρα. Στο χωριό Ολύμποι θα βρείτε και ένα σπήλαιο με σταλαγμίτες και σταλακτίτες, σχηματισμένο πριν από 150 εκατομμύρια χρόνια. Όσον αφορά στα Μεστά, το πιο καλοδιατηρημένο μεσαιωνικό χωριό της Χίου, εκεί θα αντικρίσετε όλες τις ταράτσες των σπιτιών να ενώνονται, ενώ εσωτερικά το χωριό να μοιάζει με λαβύρινθο.

Άλλα χωριά για  να θαυμάσετε, να γευτείτε ψαρικά, παραδοσιακές γεύσεις είναι τα Καρδάμυλα, ο Βροντάδος, όπως και το παραθαλάσσιο χωριό Λαγκαδά. Μην ξεχάσετε να επισκεφτείτε τον Ανάβατο, έναν όμορφο, ιστορικό τόπο, με μία μόνο κάτοικο. Ο οικισμός είναι χτισμένος πάνω σε έναν βράχο, ενώ η θέα από ψηλά σου κόβει την ανάσα και σου δημιουργεί δέος.  Καθότι η Χίος ήταν πλούσιο νησί, υπέφερε από πειρατεία. Έτσι, ο Ανάβατος χτίστηκε από πέτρα και σε ψηλό σημείο, για να μην ξεχωρίζει από τη θάλασσα και να εποπτεύουνε οι κάτοικοι αν έρχεται κάποιος.

Ακόμη, η Χίος χαρακτηρίζεται και ως «Αγιονήσι του Αιγαίου», χάρη των πολλών μαρτύρων της Ορθόδοξης πίστης που κατάγονταν από το νησί ή μόνασαν σε αυτό. Περίπου στο κέντρο της Χίου βρίσκεται η Νέα Μονή, ένα μοναστήρι του 11^ου αιώνα, το οποίο ιδρύθηκε με αυτοκρατορική χορηγία, στην πλαγιά του όρους Προβατά. Έχει έκταση περίπου 17 χιλιάδες τετραγωνικά μέτρα, αποτελεί ένα βυζαντινό μνημείο, προστατευόμενο από την Unesco, ενώ είναι γνωστό παγκοσμίως για τα εξαιρετικά ψηφιδωτά του.

Αν πάτε στη Χίο καλοκαίρι, θα έχετε την ευκαιρία να κάνετε τις βουτιές σας στις εξαιρετικές παραλίες της, μερικές από τις οποίες είναι:

• τα Μαύρα Βόλια, η μοναδική παραλία στον κόσμο με μαύρες πέτρες, που προέκυψε από την έκρηξη ενός ηφαιστείου,
• η παραλία Βρουλίδια, που διακρίνεται για τη σπάνια φυσική της ομορφιά, με γαλαζοπράσινα νερά και κάτασπρα βράχια,
• Η Αγία Δύναμη, που είναι μια πιο απομονωμένη παραλία, ιδανική για χαλάρωση.
• η Κώμη , που είναι αμμώδης και από τις ομορφότερες και πιο κοσμοπολίτικες του νησιού,  
• Κοντά στη χώρα υπάρχει η κοσμοπολίτικη παραλία των Γλάρων, γνωστή για τα γαλαζοπράσινα νερά της
• Άλλη ανοργάνωτη παραλία για ηρεμία και γαλήνη, είναι αυτή του Μερσινιδίου, που ξεχωρίζει για τη φυσική της ομορφιά.

Μπορείτε ακόμη να επιστεφτείτε τις παραλίες Αγία Φωτιά, την Αγία Μαρκέλλα, που αντικρίζει τα ιστορικά Ψαρά, τις παραλίες Μέγα Λιμνιώνα, τον Καρφάς, Ναγός. Για στιγμές ηρεμίας προσφέρεται  η Συκιάδα ένα μικρό λιμανάκι. Αν θέλετε να δοκιμάσετε παραδοσιακές γεύσεις σε φούρνους, επισκεφτείτε τον Βολισσό, ενώ στα Αυγώνυμα θα έχετε την ευκαιρία να περπατήσετε στα σοκάκια και να απολαύσετε το ηλιοβασίλεμα. Βρείτε την ευκαιρία να δοκιμάσετε τα κοκτέιλ με βάση τη μαστίχα, μαστέλο, μαρινάδα Χίου, χιώτικη σούμα και λιαστή ντομάτα από το Πυργί!

Όπου και να σας βρίσκει το καλοκαίρι, μην ξεχνάτε να ζείτε την κάθε στιγμή!

Εύχομαι να έχετε όμορφους προορισμούς!

Φωτογραφίες: Τία Στρατή