5 ταινίες που μιλούν για την ψυχική υγεία
Στην τέχνη μπορούν να αποτυπωθούν προσωπικά, κοινωνικά ή πολιτικά ζητήματα. Η ψυχική υγεία αποτελεί ένα θέμα το οποίο δεν επιλέγεται τόσο συχνά είτε γιατί αποτελεί ταμπού είτε γιατί τα ζητήματα ψυχικής υγείας είναι λεπτά και χρειάζεται μεγαλύτερη προσοχή από μέρους των εμπλεκόμενων. Όταν επιλέγεται, ωστόσο, και η προσέγγιση των σεναριογράφων, η ματιά του σκηνοθέτη ή/ και η ερμηνεία των ηθοποιών αγγίζουν το κοινό, τότε οι ταινίες συμβάλλουν ιδιαίτερα στην μείωση του στίγματος. Ένας σημαντικός παράγοντας του κοινωνικού στίγματος των ψυχικών ασθενειών αποτελεί το ότι δεν υπάρχει ενημέρωση αναφορικά με αυτές. Κάτι που οδηγεί στην απομόνωση, τον στιγματισμό και στην περιθωριοποίηση των ατόμων που πάσχουν από ψυχικές ασθένειες. Όταν, όμως, μία ταινία πραγματεύεται μία ψυχική ασθένεια τότε αυτή γνωστοποιείται στους θεατές και ιδίως αν η ταινία έχει μεγάλη απήχηση, τότε επιτυγχάνεται ενημέρωση για το ευρύ κοινό σχετικά με την ψυχική αυτή ασθένεια.
Παρακάτω αναφέρουμε κάποιες ταινίες, όπου οι πρωταγωνιστές έπασχαν από ψυχικές διαταραχές:
- Fight Club (1999)
Ο πρωταγωνιστής είναι ένας άνθρωπος που υποφέρει από αϋπνίες (insomnia) και όχι μόνο. Βρίσκεται σε μία αναζήτηση ομάδων ψυχολογικής υποστήριξης που θα τον βοηθήσουν να βρει λύση στα προβλήματά του, μέχρι που μπαίνει στη ζωή του το Fight Club. Ο πρώτος κανόνας του Fight Club είναι ότι ποτέ δε μιλάμε για το Fight Club. Ο δεύτερος κανόνας του Fight Club είναι ότι ποτέ δε μιλάμε για το Fight Club! Ο αφηγητής-πρωταγωνιστής βρίσκει τον εαυτό του σε μια αποπνικτική ζωή, την οποία δε επιθυμεί αλλά και δεν αντέχει πλέον να συνεχίσει. Μέσα σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες ζωής για τον ίδιο, το μυαλό του δημιουργεί έναν άλλον εαυτό, που συνηθίζει να πηγαίνει κόντρα στο κατεστημένο και να δημιουργεί προβλήματα και που δεν θυμίζει σε τίποτα τον ίδιο.
- Ένας υπέροχος άνθρωπος (2001)
Η ταινία αφηγείται την αληθινή ιστορία της ιδιοφυΐας Τζον Νας. Πρόκειται για μια ιστορία που βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα, κάτι το οποίο δίνει μία ιδιαίτερη διάσταση στην αναπαράσταση της σχιζοφρένειας από την οποία πάσχει ο πρωταγωνιστής. Κατά τη διάρκεια της ταινίας παρακολουθούμε το πώς η σχιζοφρένεια επηρεάζει το ίδιο το άτομο σε προσωπικό, επαγγελματικό και κοινωνικό επίπεδο, αλλά και την οικογένειά του.
- Οδηγός αισιοδοξίας (2012)
Μία ρομαντική κομεντί με έντονα τα στοιχεία του black humor. Ο πρωταγωνιστής είναι ένας άνθρωπος με διαγνωσμένη διπολική διαταραχή, ο οποίος μόλις έχει βγει από το ψυχιατρείο και προσπαθεί να επανακοινωνικοποιηθεί. Στο δρόμο του θα συναντήσει την Tiffany, μία κοπέλα καταθλιπτική και προσφάτως χήρα. Δύο χαρακτήρες που παρά τα προβλήματα που έχουν συναντήσει προσπαθούν να δουν τη ζωή αισιόδοξα και ταυτόχρονα να δώσουν και στους θεατές μαθήματα αισιοδοξίας. Πέρα από την προσπάθεια που καταβάλουν για μία νέα αρχή, παρακολουθούμε και το κοινωνικό στίγμα που ακολουθεί τόσο τους ίδιους όσο και την οικογένειά τους.
- Black Swan (2010)
Στην ταινία παρακολουθούμε μια μπαλαρίνα που παλεύει να πάρει τον πρωταγωνιστικό ρόλο στη λίμνη των κύκνων του Τσαϊκόφσκι. Η ταινία εστιάζει στον ψυχικό της κόσμο. Πραγματεύεται το ναρκισσισμό, το έντονο στρες και τις ψυχαναγκαστικές συμπεριφορές που εκδηλώνει η πρωταγωνίστρια. Η ταινία αγγίζει ζητήματα όπως η χρήση ουσιών, ο αυτοτραυματισμός, οι διατροφικές διαταραχές, οι διαταραχές προσωπικότητας και ψυχωσικά επεισόδια.
- Still Alice: Κάθε στιγμή μετράει (2014)
Η καθηγήτρια γλωσσολογίας Άλις έρχεται αντιμέτωπη με τη διάγνωση της νόσου Αλτσχάιμερ σε ηλικία 50 ετών. Καθώς η μνήμη της την εγκαταλείπει, παλεύει με τον ίδιο της τον εαυτό αλλά και με τους γύρω της να μην ξεχάσει ποια πραγματικά είναι. Η ταινία παρακολουθεί τη ζωή της παράλληλα με την πορεία της αρρώστιας, αποτυπώνοντας πώς η πρωταγωνίστρια επηρεάζεται από τη νόσο σε προσωπικό, κοινωνικό κα επαγγελματικό επίπεδο. Ταυτόχρονα, όμως, βλέπουμε τις νέες συμπεριφορές που αναπτύσσουν προς την πρωταγωνίστρια η οικογένεια, οι συνάδελφοι και οι φίλοι της.