Εμμανουήλ Δ. Ροΐδης – Η Πάπισσα Ιωάννα
Ὁ παπικὸς ἐκεῖνος βλαστὸς ἐκαλεῖτο Φλῶρος καὶ ἐκοιμᾶτο πάντοτε εἰς παρακείμενον τοῦ ἀποστολικοῦ κοιτῶνος δωμάτιον, ἕτοιμος ὢν νὰ τρέξῃ εἰς τὰς προσκλήσεις τοῦ παπικοῦ κωδωνίσκου. Ἡ ἡμετέρα Ἰωάννα συνείθιζεν ὡς οἱ ἀρχαῖοι Ἀθηναῖοι νὰ ἐκτελῇ ὅσα ἀπεφάσιζεν ἄνευ ἀναβολῆς· ἀλλὰ τότε εὑρέθη κατὰ πρώτην φορὰν εἰς μεγάλην ἀμηχανίαν, μάτην ζητοῦσα νὰ εὕρῃ πῶς ἠδύνατο, Πάπας οὖσα, νὰ τείνῃ εἰς τοὺς ἀσπασμοὺς τοῦ ἀθώου ἐκείνου νεανίσκου ἄλλο τι πλὴν τῶν σανδαλίων της.
Πολλάκις ἐν ὤρᾳ μεσονυκτίου φεύγουσα γυμνόπους τὴν ἄϋπνον κοίτην της εἰσέδυεν ἀκροποδητεὶ εἰς τὸν θάλαμον, ὅπου ἐκοιμᾶτο ὁ ὑποψήφιος διάδοχος τοῦ Φρουμεντίου, καὶ σκιάζουσα διὰ τῶν δακτύλων τὸ φῶς τῆς λυχνίας, ὡς ἡ Σελήνη τὰς ἀκτῖνάς της διὰ νεφελῶν, ὅτε ἐπεσκέπτετο τὸν Λάτμιον ποιμένα, ἔμενεν ὁλοκλήρους ὥρας θεωροῦσα τὸν ὑπνώττοντα νεανίαν. Ἑσπέραν δέ τινα ἐτόλμησε καὶ νὰ ἐπιψαύσῃ διὰ τοῦ ἄκρου τῶν χειλέων τὸ μέτωπον τοῦ κοιμωμένου, φυγοῦσα μετὰ τρόμου, ἅμα εἶδε κινούμενα τὰ βλέφαρά του. Ὁ δὲ καλὸς Φλῶρος διηγήθη τὴν ἐπιοῦσαν εἰς τοὺς συντρόφους του πῶς νυκτερινὴ ὀπτασία εἰς κεντητὸν ὑποκάμισον περιτυλιγμένη ἐπεσκέφθη αὐτὸν καθ’ ὕπνους. Ἀλλ’ αἱ ὀπτασίαι, τὰ ὄνειρα καὶ τὰ φαντάσματα ἦσαν κατὰ τὴν ἐποχὴν ἐκείνην συνήθη, ὡς σήμερον αἱ εἰς τὰς τραπέζας ἐμφωλεύουσαι ψυχαὶ τῶν ἡρώων ἢ καὶ τῶν ζώων, ὥστε ἀντὶ νὰ ἐκπλήττωνται οἱ πλεῖστοι ἐχασμῶντο ἀκούοντες τὰς διηγήσεις τοῦ νέου θαλαμηπόλου. Ἀλλ’ ἐκεῖνος, βέβαιος ὢν ὅτι τὸ φάντασμά του δὲν ἦτο ἐκ τῶν συνήθων ἔτρεμε τὴν ἐπιοῦσαν ἐπὶ τῆς κλίνης του μὴ δυνάμενος νὰ κλείσῃ τοὺς ὀφθαλμούς.
Εμμανουήλ Δ. Ροΐδης, (28 Ιουνίου 1836 – 7 Ιανουαρίου 1904), Η Πάπισσα Ιωάννα, Μεσαιωνική μελέτη, Έκδοσις τρίτη επιθεωρηθείσα, εν Αθήναις, 1879